Wist u dat diabetes de snelst    groeiende chronische ziekte van het moment is? Er zijn ongeveer 1 miljoen mensen met diabetes in Nederland. De verwachting is dat er in 2025 zo’n 1,3 miljoen mensen suikerziekte hebben ontwikkeld. Om verdere toename van het aantal personen met diabetes type 2 te voorkomen, is voorlichting over het voorkomen van de ziekte noodzakelijk. Van groot belang hierbij is, dat de juiste informatie verspreid wordt. Inmiddels doen er veel fabels de ronde over het voorkomen, het herkennen en het behandelen van diabetes. In deze nieuwsbrief zetten wij voor u de meest voorkomende misvattingen en waarheden op een rijtje!

Diabetes is een onschuldig ziekte

Niet waar. Veel mensen denken dat diabetes een onschuldige ziekte is. Helaas is dat zeker niet zo. Diabetes is een chronische ziekte waarbij de suikerspiegel van het bloed te hoog is. Een belangrijke factor bij de behandeling van diabetes is daarom het onder controle houden van het bloedsuikergehalte. Diabetes kan zelfs fataal zijn als het glucoseniveau te hoog wordt. Blijft dit stabiel, dan is diabetes zelf meestal niet dodelijk. Het gevaar schuilt in de ernstige complicaties die veelal optreden bij mensen met diabetes. Minstens de helft van alle patiënten met diabetes ontwikkelt namelijk complicaties, die ernstige schade aan het lichaam aanrichten. De complicaties zijn bijvoorbeeld hart- en vaatziekten, slechtziendheid, maag- en darmproblemen, nieraandoeningen (ofwel diabetische nefropathie [zie onze nieuwsbrief Belangrijk Nederlands onderzoek naar diabetisch nefropathie) en de beruchte diabetesvoet. De levensverwachting van diabetespatiënten is daardoor gemiddeld acht tot tien jaar korter dan een gemiddeld persoon.
“Minstens de helft van alle patiënten met diabetes ontwikkelt complicaties, die ernstige schade aan het lichaam aanrichten.”

Diabetes kun je voorkomen!

Waar. Het goede nieuws is dat diabetes type 2 voor maar liefst met 90% te voorkomen is! En wel met het algeheel verbeteren van de leefstijl die bestaat uit een gezond dieet en dagelijks voldoende beweging. Een gezonde leefstijl heeft een gunstige invloed op de glucosewaarden en dus op het voorkomen van diabetes.

De basis van een gezond dieet bestaat volgens diverse onderzoeken uit de dagelijkse inname van voldoende fruit en groenten, volkorenproducten, goede vetten, regelmatig vis, weinig suiker en weinig vlees. En daarbij dagelijks een half uur ‘flink’ bewegen: sporten, maar daar past ook wandelen, tuinieren of fietsen bij. Dus beweeg naar hartenlust: maak een heerlijke wandeling, of een fietstocht. En begin de dag eens met een frisse duik in de zee of een koude douche.

Diabetes is een ouderdomsziekte

Niet waar. Steeds meer mensen van alle leeftijden, dus ook jonge mensen, ontwikkelen diabetes type 2. Het ontstaan van dit type diabetes hangt samen met een ongezonde leefstijl. In Amerika komt het steeds vaker voor dat zelfs kleuters al diabetes type 2 hebben. Maar ook in Nederland hebben we inmiddels steeds vaker met jonge diabetespatiënten te maken. En dat is niet vreemd als je de cijfers erop na slaat: maar liefst 14% van de jongens en 17% van de meisjes in Nederland is te zwaar.

Overgewicht en diabetes hebben geen relatie met elkaar

Niet waar. Driekwart van de diabetespatiënten heeft te kampen met overgewicht. Uit onderzoeken is gebleken dat dagelijks bewegen een rol speelt bij het voorkomen van diabetes. Wie meer gaat bewegen, verlaagt de glucosewaarde in zijn bloed. Spieren in beweging nemen ongeveer 20 keer meer glucose op dan wanneer we stilzitten of – liggen. Daarnaast verbetert actief bezig zijn, de werking van insuline. 50% van de insuline ligt opgeslagen bij de lever, die vrijkomt door fysieke inspanning. 
Al lange tijd is bekend dat vetweefsel een opslagplaats voor energie is. Nu wordt ook steeds duidelijker dat het vetweefsel hormonen aanmaakt, die de stofwisseling beïnvloeden. Het risico op diabetes type 2 wordt hiermee vergroot.

Diabetes type 2 is erfelijk bepaald 

Waar. Als het in de familie voorkomt, heeft u een verhoogde kans op het verkrijgen van diabetes. Echter, het is één van de factoren die het risico vergroten. Andere factoren die de kans op diabetes verhogen, zijn bijvoorbeeld:

• overgewicht;
• een te hoog cholesterolgehalte;
• een te hoge bloeddruk;
• leeftijd boven de 45 jaar (maar inmiddels ontwikkelen ook veel jongeren diabetes, zoals u eerder heeft kunnen lezen)
• te weinig beweging;
• zwangerschapsdiabetes

“Overgewicht is een van de grootste veroorzakers van de ontwikkeling van diabetes type 2.”

Uw slaappatroon heeft geen invloed op de ontwikkeling van diabetes

Niet waar. Uw slaappatroon heeft wel degelijk invloed op de ontwikkeling van diabetes. Onderzoekers hebben ontdekt dat een continu slaaptekort een verhoogd risico op diabetes vormt. Voldoende en regelmatige nachtrust helpt mee om diabetes te voorkomen. Weer een reden erbij om te zorgen voor een goede en regelmatige nachtrust!
Wit brood en witte pasta hebben geen invloed op de ontwikkeling van diabetes
Niet waar. Veel mensen in Nederland hebben regelmatig witte rijst op het menu staan. Onderzoek toont aan dat wanneer zilvervliesrijst hiervoor in de plaats komt, het risico op het ontwikkelen van diabetes type 2 met 16% afneemt. Nuttigt men ook volkorenbrood en - pasta, dan keldert de kans op het verkrijgen van diabetes maar liefst met 36%! Vaak kan een simpele aanpassing in ons dieet een groot positief effect hebben op de preventie van diabetes!

Thee of koffie verkleint de kans op diabetes

Waar. Uit de analyse van een 10-jarig onderzoek hebben wetenschappers van de universiteit van Utrecht aangetoond dat drie of meer koppen koffie of thee per dag de kans op diabetes type 2 met 40% verlaagt. Het beschermende effect wordt niet groter bij meer dan drie koppen per dag. Het effect van het drinken van zwarte thee is ook onderzocht en de polysachariden in thee hebben een glucose remmende werking en bestrijden bovendien vrije radicalen. Dus zeker ook een voordeel in de strijd tegen diabetes.

Elk stuk fruit heeft een even grote bijdrage aan het voorkomen van diabetes

Niet (helemaal) waar. We weten inmiddels steeds beter welke stoffen in groenten en fruit verantwoordelijk zijn voor de positieve bijdrage aan het voorkomen van diabetes. Het gaat vooral om een specifiek soort van de zogenaamde bioflavonoïden, namelijk de anthocyanen. Zij kleuren fruit en groenten rood, paars, of blauw. Onderzoeken tonen aan dat deze krachtige antioxidanten interfereren met celschadelijke processen die worden veroorzaakt door een hoge bloedsuikerspiegel. Ook beschermen anthocyanen de alvleesklier tegen schadelijke zuurstofreacties. Zet dus regelmatig groenten en fruit als rode uien, aubergine, grapefruits, blauwe bessen, rode druiven en bosbessen op het menu!

Suiker draagt bij aan de ontwikkeling van diabetes

Waar. Sommige wetenschappers zijn ervan overtuigd dat de enorme stijging van diabetes type 2 te wijten is aan de toename van het eten van suiker. Of dat verband direct te leggen is, is nog niet geheel eenduidig wetenschappelijk aangetoond. Wel is met zekerheid te stellen dat er bij diabetes in het lichaam iets mis gaat. De alvleesklier maakt niet meer genoeg insuline of het lichaam reageert niet meer op insuline. Waarom dat gebeurt, weten we nog niet precies. Over het indirecte verband bestaat geen enkele twijfel: suiker bevat veel calorieën en als het niet meteen verbrand wordt, zet het lichaam suiker om in vet. En overgewicht is een van de grootste veroorzakers van de ontwikkeling van diabetes type 2. 

Olijfolie bevat minder calorieën dan andere vetten

Niet waar. Olijfolie bevat evenveel calorieën als andere vetten: ook olijfolie bevat 100% vet. Wel is het zo dat de vetten in olijfolie zogenoemde ‘goede vetten’ zijn, namelijk onverzadigde vetten. Gemiddeld hebben mensen per dag 80 gram van dit soort goede vetten nodig. Onverzadigde vetzuren zijn onmisbaar voor een goede stofwisseling en maken dus deel uit van een gezonde voeding.

Diabetes type 2 neemt wereldwijd af

Niet waar. Helaas is er wereldwijd nog altijd te spreken van een epidemie als het gaat om diabetes. Ruim 347 miljoen mensen wereldwijd hebben met de ziekte te maken. In Nederland is diabetes de meest voorkomende chronische ziekte: ruim 1 miljoen Nederlanders lijden aan deze ziekte - dat is zo’n 6% van de bevolking. Nog verontrustender is dat het aantal jaarlijks aanzienlijk toeneemt, want elke week komen er 1.500 patiënten bij. Steeds meer mensen beseffen dat ‘te hoog suiker’ geen onschuldige aandoening is. Jaarlijks sterven er wereldwijd 4 miljoen mensen aan de ernstige complicaties van diabetes. De verwachting is dat diabetes in 2030 wereldwijd de 7e belangrijkste oorzaak van overlijden zal zijn. Bedreigende ontwikkelingen voor onze wereldwijde volksgezondheid! 

Het herkennen van diabetes is eenvoudig

Niet waar. Helaas. Bij veel mensen kan het jaren duren voordat de diagnose diabetes gesteld is. De reden hiervan is dat de symptomen soms niet direct op diabetes wijzen. Vaak ontdekken artsen het pas aan de hand van de ernstige complicaties als hart- en vaatziekten, voetproblemen en amputaties, blindheid en nieraandoeningen. En dat is dan in een wel heel laat, en soms fataal, stadium.
Het goede nieuws is dat bij tijdige ontdekking van diabetes, een patiënt meestal geen insuline injecties behoeft, zolang het glucosegehalte streng wordt gecontroleerd. Aanpassing van het dieet en meer beweging zijn speerpunten binnen de behandeling.

Test uw aminozuren!

Aan de concentratie van vijf aminozuren in het bloed is af te lezen of iemand een verhoogd risico loopt op diabetes type 2. Soms wel tien jaar voordat de eerste symptomen zichtbaar worden! Amerikaanse onderzoekers hopen met zo’n test de risicogevallen in een zeer vroeg stadium te kunnen identificeren, zodat de testpersonen de kans hebben om tijdig hun leefstijl aan te passen.

Korte checklist om diabetes te herkennen!

• U heeft veel dorst
• Uw zicht is verminderd/dubbel/wazig
• U plast vaak 
• U bent zeer vermoeid
• U heeft slecht genezende wondjes
• U ervaart kortademigheid of pijn in de benen bij het lopen

Herkent u een van deze signalen van diabetes? Dan adviseren wij u om direct contact op te nemen met uw huisarts voor het meten van uw bloedsuikergehalte